Rapport

Het aantal kinderen dat in een gezin opgroeit dat van een bijstandsuitkering moet rondkomen is gestegen tot 225.700 kinderen. In een aantal gemeenten ontstaat een duidelijke tweedeling  tussen wijken waar kinderen in armoede opgroeien en wijken waar kinderen in een gunstiger milieu opgroeien. Ook tussen gemeenten wordt de kloof tussen opgroeiende kinderen groter. Dat blijkt uit het vandaag gepubliceerde onderzoek ‘Kinderen in Tel 2016’ over de periode 2013 - 2015, dat de leefsituatie van kinderen in gemeenten in beeld brengt op basis van elf indicatoren gebaseerd op het VN-Kinderrechtenverdrag.

“Het onderzoek laat de groeiende kloof in de samenleving duidelijk zien, zowel op landelijk, als op gemeentelijk en wijkniveau. Deze tweedeling heeft een enorme invloed op opgroeiende kinderen”, aldus Aloys van Rest, directeur van Defence for Children en initiatiefnemer van Kinderen in Tel. “Om gericht beleid voor kwetsbare kinderen te ontwikkelen, kunnen gemeenten de gegevens van Kinderen in Tel gebruiken.”

In sommige gemeenten waaronder Rotterdam, Heerlen, Amsterdam, Groningen en Den Haag groeit meer dan twaalf procent van de kinderen onder de 18 jaar op in armoede. In de top-tien van gemeenten waar armoede het sterkst gestegen is, staan vier gemeenten uit de provincie Groningen. Opmerkelijk is dat er naast de landelijke tweedeling ook binnen gemeenten een tweedeling ontstaat. Het verschil tussen de meest gunstige wijken en de meest ongunstige wijken om op te groeien wordt groter. In de gemeente Leeuwarden is dat bijvoorbeeld duidelijk te zien. Vijf wijken in Leeuwarden staan in de top tien van meest ongunstige wijken voor kinderen om op te groeien en drie wijken in deze gemeente staan in de top honderd van de meest gunstige wijken om op te groeien.

De leefomstandigheden van kinderen die in armoede opgroeien zijn zorgwekkend. De stijgende armoede in een gezin is een belangrijke voorspeller voor andere problemen waarmee deze kinderen te maken krijgen. In gemeenten waar meer kinderen in armoede opgroeien, is vaak hoger percentage eenoudergezinnen en meer jeugdwerkloosheid. Kinderen die in armoede opgroeien, lopen vaak ook een achterstand op, zij zijn minder vaak lid van een sportvereniging en verlaten vaker voortijdig school. De risico’s die gepaard gaan met armoede worden nog te vaak onderschat door beleidsmakers en politici.

Aanbevelingen

Volgens het VN-Kinderrechtenverdrag hebben gemeenten de plicht om toe te zien op een toereikende levensstandaard voor alle kinderen in Nederland. Kinderen in Tel doet een aantal aanbevelingen: 

• Gemeenten moeten zorgen voor structureel armoedebeleid waarbij het kind centraal staat. Kinderen die opgroeien in armoede zijn extra kwetsbaar voor opvoed- en opgroeiproblemen.
• Gemeenten moeten een extra inspanning verrichten om deze groep kwetsbare kinderen te bereiken. Gezinnen hebben moeite het juiste loket te vinden.
• Gemeenten moeten ervoor zorgdragen, dat de kinderen zelf direct profiteren van de lokale maatregelen. Stel minimumeisen voor het Kindpakket om ongelijkheid te voorkomen.
• De Rijksoverheid moet de gemeenten steunen en erop toe te zien dat de gemeenten hun verantwoordelijkheid nemen voor de meest kwetsbare kinderen in de samenleving.